In principe zijn er twee manieren om goederen veilig vast te zetten. Lading kan bijvoorbeeld worden vastgedrukt tegen de bodem van een transportmiddel, waarmee in feite de wrijving zozeer wordt verhoogd dat deze lading niet meer kan gaan schuiven. Maar lading kan ook worden vastgezet door middel van vulmiddelen, tegen een verticale wand of een ander stuk lading, zodat er geen ruimte meer is om in beweging te komen. Hierbij wordt dus geen kracht toegepast, maar gebruikgemaakt van het volume.
De terminologie die wordt gebruikt verschilt per sector, maar de principes zijn over het algemeen dezelfde. In het wegvervoer wordt meestal gesproken over ladingzekering, ook al komt het woord sjorren hier regelmatig voor.
Wie een methode gaat kiezen om lading te zekeren, zal zich in de eerste plaats moeten afvragen op welke manier de lading in beweging kan komen. Een lading die is vastgesjord om zijwaarts kantelen of rollen te voorkomen, kan mogelijk altijd nog recht vooruit of recht achteruit. En lading die is vastgezet in een container om te voorkomen dat er beweging ontstaat bij hard remmen van een vrachtauto (beweging in het horizontale vlak), kan mogelijk toch in beweging komen op een zeeschip, omdat daar heel andere krachten in het spel zijn (verticale bewegingen).
Daarvoor kijken we eerst naar de verschillende manieren die er zijn om lading vast te zetten en daarna naar de verschillende hulpmiddelen die daarbij kunnen worden gebruikt. Tenslotte wordt gekeken naar het kiezen van de juiste methode voor de diverse manieren van transporteren. Het gaat hier om algemene manieren om lading te zekeren.
Krachtsluiting
Wanneer de goederen worden vastgezet met bijvoorbeeld spanbanden tegen de bodem van een container, kan worden gesproken van krachtsluiting. Door de goederen neer te sjorren wordt de wrijving in feite zo groot gemaakt, dat ze niet meer kunnen gaan schuiven.
Neersjorren
De lading wordt door middel van bijvoorbeeld spanbanden tegen het dragende oppervlak gedrukt, zodat de wrijving dusdanig hoog wordt dat schuiven niet meer mogelijk is. De onderste hoek moet zo groot mogelijk worden gehouden, bij voorkeur bijna tegen de lading aan. De spanbanden of spankettingen worden zo stevig mogelijk vastgetrokken. Hoe goed moeten worden vastgesjord en met welk materiaal valt vrij precies te berekenen. De keuze van het sjormateriaal kan daarop worden afgestemd.
Vormsluiting
Een andere mogelijkheid om goederen vast te zetten, is bijvoorbeeld met stukken hout of met luchtzakken. Dit heet vormsluiting. De materialen waarmee de goederen worden vastgezet, moeten sterk genoeg zijn om de krachten die ontstaan tijdens het transport op te vangen.
Spanbanden
Het is belangrijk om de juiste spanband te kiezen voor een bepaalde lading. Er is een enorme keus aan spanbanden voor allerlei doeleinden. Hierin kunnen wij vrijblijvend adviseren. Daarnaast is het belangrijk om de spanband op de juiste manier aan te brengen, zodat de lading ook daadwerkelijk vaststaat.
De gebruikelijke Europese norm voor spanbanden is EN 12195-2.
Er zijn verschillende typen spanbanden en elk type is weer onderverdeeld in soorten, afhankelijk van de materiaalkeuze en de gewenste lengte, breedte en sterkte: De spanband met klemgesp is in feite de eenvoudigste spanband. Hij bestaat uit een band die rondom het te zekeren object wordt gelegd en met een eenvoudige klem wordt vastgezet. Aantrekken gebeurt met de hand. Dit type is bedoeld voor het bijeenhouden van lading, maar niet voor het vastsjorren van lading aan een ladingdrager. De spanband met ratel en spits-haken bestaat uit twee delen en is bedoeld voor het vastsjorren van lading aan een ladingdrager, bijvoorbeeld een trailer met sjorogen.
Er is een zeer grote variëteit aan spanbanden verkrijgbaar. Zo bieden wij verschillende ratels, haken in verschillende lengtes en breedtes aan. Spanbanden met een haak en een oog kunnen om de lading of aan elkaar worden bevestig. Sommige chassis zijn voorzien van een zogeheten windas. Hieraan kunnen spanbanden worden bevestigd zonder haken of ogen.
Het gebruik van spanbanden is aan strikte eisen gebonden. Slijtage is absoluut uit den boze!
Stikwerk dat dreigt te slijten kan bij ons eventueel worden gerepareerd. Wanneer het materiaal van de spanband zelf slijt, moet deze onmiddellijk worden weggedaan. Dat geldt ook voor spanbanden met sneetjes of scheurtjes. De allerkleinste inkeping vermindert de belastbaarheid van de spanband al heel sterk en kan daarom niet worden getolereerd.
Spanbanden kunnen de hoeken van de ladingeenheden beschadigen door de spanning die erop komt te staan. Er zijn beschermhoeken in de handel, die helpen om dit euvel te voorkomen. Bij lichtere belasting kunnen dat hoeken van karton of kunststof zijn, bij zwaardere belasting kan het gaan om metalen hoekelementen.
De spanbanden zijn gemaakt van kunststof. De meest gebruikte stoffen zijn:
* Polyester - dit materiaal verliest wat van zijn kracht wanneer het nat is, is zeer goed bestand tegen zuur van gemiddelde sterkte, maar kan worden beschadigd door basen. Het materiaal is niet erg rekbaar, waardoor de band tijdens het transport op spanning blijft. Alle spanbanden die wij aanbieden zijn gemaakt van polyester.
* Polyamide - kan tot 15 procent van de sterkte verliezen wanneer het nat is. Het is goed bestand tegen basen, maar kan worden beschadigd door zuren van gemiddelde Sterkte.
* Polypropyleen - deze stof is bestand tegen invloed van chemicaliën en heeft een zeer hoge rek.
Antislipmatten en antislippapier
Antislipmatten (ook wel frictiematten genoemd) dienen om de wrijving tussen de lading-eenheid en de ladingdrager dusdanig te vergroten, dat de lading niet meer kan gaan schuiven of glijden. Antislipmatten kunnen als plaat of rol worden geleverd. In het laatste geval kunnen ze worden uitgerold en op maat gesneden en verkrijgbaar in verschillende diktes. De matten zijn weliswaar vaker te gebruiken, maar slijtage kan zorgen voor een afname van de wrijving.
Gewoonlijk worden antislipmatten gemaakt van materiaal met een hoge wrijving, zoals rubbergranulaat. De dikte heeft op zich geen invloed op de wrijving, maar het gewicht van de lading die op de matten wordt geplaatst mag volgens deze norm niet leiden tot meer dan 30 procent vervorming (samendrukken) van de materiaaldikte van de mat. Door middel van een label dat aan de mat wordt bevestigd, geeft aan van welk materiaal de mat is gemaakt en wat de maximale belasting is per vierkante meter.
Dunne antislipmatten kunnen ook worden gebruikt om er voor te zorgen dat opeengestapelde dozen niet van elkaar schuiven of dat dozen niet van een pallet schuiven.
Antislipmateriaal moet voorzichtig worden behandeld. Wanneer zulke matten of vellen op de laadvloer liggen en er rijdt een vorkheftruck overheen, verliest het materiaal een belangrijk deel van zijn weerstand. Datzelfde gebeurt wanneer er vuil of vettigheid op komt. Hoe effectief de mat ook is, een optimale werking wordt pas bereikt wanneer de vloer waarop de mat of het vel rust en de lading erop schoon, droog en vetvrij zijn.
Sjor- of spankettingen
Sjorkettingen worden nog wel gebruikt voor het vastzetten van zwaardere lading, bijvoorbeeld op het dek van een schip, op een ponton of een platte wagen zoals een roltrailer of een terminaltrekker. De kettingen worden gemaakt van diverse soorten staal, die elk hun eigen maximale belastbaarheid hebben. De ketting behoort te zijn voorzien van een label waarop de specificaties staan zoals deze door de fabrikant zijn opgegeven. Niet alleen de doorsnede van de schakels kan variëren, wat de ene ketting dikker of dunner maakt dan de andere, maar ook de lengte van de afzonderlijke schakels.
Een nadeel van kettingen is dat kostbaar zijn. Daarom worden sjorkettingen meestal alleen gebruikt wanneer zeker is dat ze bij de eigenaar terugkomen. Ze kunnen vast onderdeel uitmaken van het materieel dat aanwezig is op bijvoorbeeld een ponton. Een voordeel van kettingen is dat ze sterk zijn. Kettingen worden op spanning gebracht met een zogeheten hefboomspanner.
Spankettingen zijn onderhevig aan slijtage en moeten dan al snel worden vervangen.
De eisen waaraan spankettingen moeten voldoen staan gespecificeerd in de Europese norm EN 12195-3.
Ratelspanners
Spankettingen, spankabels en spanbanden die meermalig worden gebruikt, kunnen op spanning worden gebracht met ratelspanners. Wanneer deze worden gebruikt om een ketting mee te spannen, zijn ze voorzien van ogen en haken.
De ratelspanners om kabels mee te spannen, hebben staalkabelgrepen. Door de hendel kort te houden, kan overbelasting van de ketting worden voorkomen. Net als bij de ratels van spanbanden is de norm overwegend dat niet meer dan 50 daN handkracht mag worden toegepast. De ratel is hierop afgestemd.
Spanningsmeters (Tension force indicators)
Bij neersjorren moet de wrijving tussen lading en laadvloer zo hoog mogelijk worden gemaakt. De spanbanden of spankettingen worden dan extra sterk aangetrokken. Door gebruik te maken van ratelspanners met een hoge voorspankracht (STF), kan het aantal benodigde spanbanden worden beperkt, zolang men binnen de toegestane waarden blijft. De voorspanning kan gemeten worden met een spanningsmeter die aan de spanband wordt bevestigd.
Omsnoeringsband (strap)
Lading kan bijeengehouden worden door middel van omsnoeringsband ofwel strap. Daarvoor werd vaak staalband gebruikt. Dit had als nadeel dat het door zijn stijfheid niet goed in staat was om schokken op te vangen en bovendien kunnen staalbanden gevaarlijk zijn in het gebruik, omdat ze zeer scherp zijn en bij doorknippen kunnen los schieten.
Omsnoeringsband van polypropyleen of polyester kent deze nadelen niet of veel minder. Bovendien zijn deze banden met de hand weer los te trekken wanneer ze op de juiste wijze worden aangebracht, namelijk door na het verlijmpunt een stukje band vrij te laten. De breeksterkte hangt dan af van de gebruikte materiaalsoort, de breedte en dikte daarvan en van de verlijming.
Er kunnen diverse soorten omsnoeringsband worden onderscheiden:
Ladingzekeringsband (Ty-Gard)
Ty-Gard® en Road-Gard® zijn geregistreerde merknamen van een systeem bestaande uit brede tape van supervezel, die door middel van een klevend gedeelte met hoog hechtvermogen aan de binnenwanden van containers en trailers wordt verankerd. Uitgebreide tests in de Verenigde Staten en Europa hebben uitgewezen dat Ty-Gard (voor containers) en Road-Gard (voor trailers) in staat zijn om lading in lengterichting afdoende te zekeren, waarbij het gebruik van antislipmatten en diagonaalsjorringen in trailers niet meer nodig is.
Folie
Een veelgebruikte oplossing voor het bundelen van hoeveelheden lading, met name op pallets, zonder het risico van lokale beschadiging door insnijden van staal- of spanband, is het gebruik van folie. Het grote voordeel hiervan is dat de spanning over het gehele oppervlak van de lading wordt verdeeld en dus niet op een enkele plaats drukt of insnijdt. Bovendien kan folie eenvoudig worden aangebracht. Met name de wikkelfolie, die handmatig of met een wikkelmachine rondom een beladen pallet kan worden aangebracht, is erg populair.
De twee belangrijkste folietypes voor ladingzekering zijn Krimpfolie en Rekfolie:
Krimpfolie
Krimpfolie is een doorzichtig plastic dat door verhitting strak om het te verpakken materiaal wordt gespannen. De krimpfolie wordt eerst over het materiaal, zoals een beladen pallet, gelegd zodat deze de goederen geheel omhult. Vervolgens wordt de folie verhit, bijvoorbeeld door middel van gasbranders. Voor grotere verpakkingen worden ook wel hitte-pistolen gebruikt. De folie krimpt door de hitte en koelt dan af. Dit levert een zeer stevige verpakking, mede omdat het plastic door de verhitting en het daaropvolgende krimpen enigszins kan verharden.
Een groot nadeel is echter het gebruik van open vuur. Dit vormt niet alleen een risico voor de lading, maar ook voor de omgeving en de personen die met deze gereedschappen werken. Tenslotte is er ook nog de milieubelasting door de verbranding.
Rekfolie
Bij het gebruik van rekfolie is geen verhitting nodig. Wel is het van groot belang om te letten op de juiste specificaties. Bij handmatig aanbrengen bestaat al gauw de neiging om te weinig of te veel lagen rondom het materiaal te wikkelen. Machines voor het aanbrengen van rekfolie hebben als voordeel dat hierbij het type folie, de hoeveelheid en de spanning van tevoren correct kunnen worden berekend. De machine zorgt dan voor gestandaardiseerde wikkeling.
Elk type folie heeft zijn eigen eigenschappen, zoals het gebruikte materiaal, de dikte en de breedte. Hiervan afhankelijk is weer de sterkte. Door het gebruik van folie kan een grote vormvastheid worden bereikt. Een goed omwikkelde pallet voldoet aan de 26 graden test.
Netten en zeilen
Voordat folie algemeen in gebruik kwam, werden pallets veelal gezekerd met netten. In de luchtvracht worden nog steeds vaak netten gebruikt. Netten hebben echter dezelfde nadelen als touw. Het is moeilijk de netten de juiste spanning te geven, ze kunnen de lading beschadigen en kunnen ook zelf beschadigd raken. Bij het kiezen van het juiste net moet worden gelet op de dikte van het koord en op de grootte van de mazen. Voor het aanbrengen moet het net worden gecontroleerd op eventuele beschadigingen.
Ook zeilen lenen zich voor het vormstabiel maken van lading bijvoorbeeld op pallets of groepen van pallets nadat deze afzonderlijk zijn gezekerd door de zeilen over de lading heen te leggen en te spannen met touw. Het voordeel van een zeil is net als bij folie de krachtverdeling, waardoor de kans op beschadiging van de lading veel kleiner wordt. Dit is vooral van belang bij het vervoer van balen en plastic vaten. Het zeil kan met spanbanden worden gespannen.
Netten en zeilen kunnen ook dienen voor het afdekken van lading, zoals schrootijzer en bouwafval. Ze voorkomen dat de rommel van de wagen afvalt. Bij bulkgoederen zoals zand en grind is het van belang om verstuiving te voorkomen. Met name bij grind kan verlies leiden tot ernstige beschadiging van andere voertuigen.
Ladingboxen
Voor het vervoer van losse materialen als pijpen en bijvoorbeeld metalen balken en voor gasflessen zijn ladingboxen in de handel, waarmee de lading in afzonderlijke eenheden kan worden verdeeld. Deze kunnen vervolgens als vormstabiele eenheden worden gezekerd.
Gasflessen worden vaak met spanbanden aan zo'n lading box gebonden, zodat ze niet in beweging kunnen komen.
Vormen en vulmiddelen
Een zeer effectieve manier voor het zekeren van lading is het opvullen van de ruimtes tussen goederen. Dit kan alleen wanneer de wanden van de lading sterk genoeg zijn. Verder zekeren is dan overbodig. De wanden van containers zijn over het algemeen sterk genoeg om de krachten in het horizontale vlak op te vangen. De zijwanden van een trailer zijn dat over het algemeen niet, maar de versterkte XL-trailer is in beperkte mate in staat om de voor, zij- en achterwaartse krachten tijdens het transport te weerstaan.
Stuwkussens kunnen gevuld zijn met lucht. Ze worden dan met persluchtapparatuur op de juiste spanning gebracht. Hoge belastingen zijn hierbij mogelijk, soms wel tot 40 ton. Het is wel noodzakelijk om dan heel precies de aanwijzingen van de producent op te volgen.
Void-Gard
De Void-Gard® is een verstelbare ladingstempel van kunststof, die zeer grote krachten kan opvangen zonder het risico van inklappen, zoals bij stuwkussens. Ze zijn eenvoudig aan te brengen om de vrije ruimtes van enkele decimeters op te vullen. Voorwaarde is wel dat de lading stevig genoeg is verpakt om de druk van de schijven, die ongeveer een 30 cm in doorsnee zijn, op te vangen.
Ook moet de Void-Gard tegen een redelijk vlak oppervlak worden geplaatst. Dit kan eventueel met hulpstukken als een vlakke plaat karton of multiplex.
Neem contact op met ons team
Heb je hulp nodig bij het veilig vervoeren van een bepaalde lading? Neem contact op met onze experts in het vastzetten van ladingen - zij helpen je graag verder.
Neem contact op met
Ontdek ons brede assortiment spanbanden om je lading vast te zetten.
Meer informatie
Ontdek ons assortiment antislipmatten.
Meer informatie
Hoe kiest u de meest optimale oplossing voor uw toepassing? LoadLok advies
Lees verder
Wilt u een eersteklas, betrouwbare en efficiënte oplossing voor het beveiligen van uw lading? Kijk dan niet verder dan FreightLok 1888 Kargo Keeper!
Lees verder
In deze uitgebreide blog nemen we een diepe duik in de wereld van palletplaatsen en -trailers, waarbij we niet alleen de basisbeginselen bespreken, maar ook strategieën om uw laadruimte optimaal te benutten.
Lees verder